ကာတာစင္တာ၏ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ အၿပီးသတ္အစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္

ျပည္ေထာင္စုေရြး ေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္အား လုပ္ကိုင္ခြင့္ အျပည့္အဝေပးထားသည့္ ေရြးေကာက္ပြဲဆိုင္ရာဥပေဒ ႏွင့္ နည္းဥပေဒမ်ားကို ျပင္ဆင္သင့္ေၾကာင္း The Carter Center က ၂၀၁၅ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ပါလီမန္ ေရြးေကာက္ပြဲ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ျခင္း အၿပီးသတ္အစီရင္ခံစာတြင္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ႏွင့္ ျမန္မာအစိုးရသို႔ အႀကံျပဳထားသည္။

‘‘ေရြးေကာက္ပြဲစီမံခန္႔ခြဲတဲ့ အဖြဲ႔ဆိုတာကလည္း ဘက္မလိုက္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းတစ္ခုျဖစ္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ အက်ဳိးေဆာင္အဖြဲ႔အသီးသီးရဲ႕ ယံုၾကည္မႈကိုလည္း ရရွိရမယ္။ ဆပ္ေကာ္မတီ ေရြးခ်ယ္တဲ့ဥပေဒကို ျပင္ဆင္ျပ ႒ာန္းဖို႔လည္း လိုအပ္ပါတယ္’’ဟု The Carter Center ၏ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ ဒါ႐ိုက္တာ Stefan Krause က ေျပာသည္။

ေကာ္မရွင္ခြဲအဖြဲ႔ဝင္မ်ား ခန္႔အပ္သည့္လုပ္ထံုးလုပ္နည္းဥပေဒမ်ားတြင္ တိုင္းရင္းသားမတူ ကြဲျပားမႈကို ကိုယ္စားျပဳရန္ႏွင့္ က်ား၊ မတန္းတူမွ်တရန္လည္း ေသခ်ာထည့္သြင္းသင့္ေၾကာင္း အစီရင္ခံစာ၌ ေဖာ္ျပထားသည္။

မဲဆႏၵရွင္မ်ားသည္ လႊတ္ေတာ္အမတ္တိုင္းကို တိုက္႐ိုက္ မဲေပးေရြးခ်ယ္သင့္ၿပီး တပ္မေတာ္အတြက္ အမတ္ေနရာ သီးသန္႔ထားျခင္းမ်ား ရပ္တန္႔သင့္ေၾကာင္းလည္း အစီရင္ခံစာက အႀကံျပဳ သည္။

ထို႔အျပင္ စစ္ဘက္ဆုိင္ရာ မဲေပးျခင္းအပါအဝင္ ႀကိဳတင္မဲေပးျခင္းအတြက္ ေရြးေကာက္ပြဲ ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာျခင္း ဥပေဒတြင္ အခိုင္အမာ ထည့္သြင္းျပ႒ာန္းသင့္ေၾကာင္း အစီရင္ခံစာ၌ ေဖာ္ျပထားသည္။

‘‘ႀကိဳတင္မဲေတြကို ပါတီကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ အရပ္ဘက္ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းေတြကေနၿပီးေတာ့ ေလ့လာေစာင့္ ၾကည့္ခြင့္ရွိသင့္ပါတယ္’’ဟု Mr Stefan Krause က ေျပာသည္။

ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း မွတ္ပံုတင္ျခင္းႏွင့္ အရည္အခ်င္း စိစစ္မႈတြင္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း တိုင္းအတြက္ တူညီသည့္ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းတစ္ခုတည္းျဖင့္သာ ဆံုးျဖတ္ရမည္ျဖစ္ၿပီး အဆိုပါ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားသည္ မည္သည့္ အေထာက္အထားမ်ားကို အေျခ ခံေၾကာင္း ရွင္းျပသင့္သည္ဟု အစီရင္ခံစာ၌ ေဖာ္ျပထားသည္။

ထို႔အျပင္ မဲဆြယ္စည္း႐ံုး လံႈ႕ေဆာ္မႈအတြက္ ပါတီသို႔ လွဴဒါန္းသည့္ အလွဴရွင္မ်ား၏ အမည္မ်ားကို တိတိက်က် ေဖာ္ျပရန္ လိုအပ္ၿပီး လွဴဒါန္းေသာ ပမာဏအသံုးစရိတ္မ်ားကိုလည္း သတ္မွတ္ႏႈန္းထားတစ္ခု ထားသင့္ေၾကာင္း အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပ ထားသည္။

ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၁၅ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲတြင္ မဲဆႏၵရွင္စာရင္းကို ဒစ္ဂ်ီတယ္စနစ္ျဖင့္ ထည့္သြင္းႏိုင္ျခင္း၊ ႏိုင္ငံတကာမွ ေရြးေကာက္ပြဲေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာသူမ်ားႏွင့္ ျပည္တြင္းမွ ေရြး ေကာက္ပြဲေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာသူ မ်ားကို လြတ္လပ္စြာ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာခြင့္ျပဳခဲ့ျခင္းက ထူးျခားမႈတစ္ရပ္ျဖစ္ေၾကာင္း အစီရင္ခံစာတြင္ ထည့္သြင္း ေရးသားထားသည္။

အဆိုပါ အစီရင္ခံစာတြင္ ျမန္မာအစိုးရ၊ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္သို႔ အႀကံျပဳထားသည့္ အဓိကအခ်က္ (၃၀) ပါရွိသည္။

ယင္းအႀကံျပဳခ်က္မ်ားအနက္  မဲဆြယ္စည္း႐ံုးေရးကာလမ်ားတြင္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ား လြတ္လပ္စြာ မဲဆြယ္ စည္း႐ံုးခြင့္ရွိေရး၊ ေရြးေကာက္ပြဲလုပ္ငန္းစဥ္မ်ား၏ ဆံုးျဖတ္ပိုင္ခြင့္ရွိသည့္ ေနရာမ်ားတြင္ အမ်ဳိးသမီးပိုမိုပါဝင္ေရး၊ မသန္စြမ္းသူမ်ားအားလံုး မဲ႐ံုသို႔လာေရာက္မဲေပးခြင့္ရေရးႏွင့္ မဲ႐ံုဝန္ထမ္းမ်ား၏ စြမ္းေဆာင္ရည္ ပိုမိုျမင့္မားေစေရး သင္တန္းမ်ားပို႔ခ်ရန္တို႔ကို အဓိကအခ်က္မ်ားအျဖစ္  လုပ္ေဆာင္သင့္ေၾကာင္း ထည့္သြင္းထားသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ ေရြးေကာက္ပြဲ လုပ္ငန္းစဥ္ႏွင့္ပတ္သက္သည့္ အစီရင္ခံစာႏွင့္ အႀကံျပဳခ်က္မ်ားကို The Carter Center က၂၀၁၅ ေမလႏွင့္ ၾသဂုတ္တို႔တြင္ တစ္ႀကိမ္စီ ထုတ္ျပန္ခဲ့ၿပီး ယခုထုတ္ျပန္သည့္ အစီရင္ခံစာသည္ ၂၀၁၅ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ပါလီမန္ေရြးေကာက္ပြဲ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ျခင္း အၿပီးသတ္အစီရင္ခံစာျဖစ္သည္။

၂၀၁၅ တြင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည့္ အစီရင္ခံစာႏွစ္ေစာင္၌ မဲဆြယ္စည္း႐ံုးေရးကာလမ်ားတြင္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း မ်ား လြတ္လပ္စြာ မဲဆြယ္စည္း႐ံုးခြင့္ရွိေရး၊ ႏိုင္ငံတကာႏွင့္ ျပည္တြင္းေစာင့္ ၾကည့္ေလ့လာသူမ်ား၏ လြတ္လပ္စြာ သြားလာခြင့္ကို အာမခံခ်က္ေပးေရးႏွင့္ အဆိုပါအဖြဲ႔မ်ား လိုက္နာရမည့္ က်င့္ဝတ္မ်ားသည္လည္း ပြင့္လင္း ျမင္သာမႈရွိေရးတို႔ လိုအပ္ေၾကာင္း အႀကံျပဳထားသည္။

ထုိ႔အျပင္ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားအေနျဖင့္ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား လိုက္နာရမည့္ က်င့္ဝတ္စည္းကမ္းမ်ားကို လက္မွတ္ ေရးထုိး ထားသင့္ၿပီး ယင္းကတိကဝတ္မ်ားကိုလည္း ပါတီေထာက္ခံသူမ်ားႏွင့္ အမ်ားျပည္သူမ်ားအား ျဖန္႔ေဝထား သင့္ေၾကာင္း အႀကံျပဳထားသည္။

7 Day Daily