နှလုံးကြီးခြင်း (Cardiomegaly)
✍️နှလုံးကြီးခြင်းသည် နှလုံးအရွယ် အစား ပုံမှန်ထက် ကြီးမားလာခြင်းကို ဆိုလိုပါသည်။ သီးခြားရောဂါတစ်ခုမဟုတ်ဘဲ အခြားသော နှလုံးပြဿနာများ သို့မဟုတ် ကျန်းမာရေးအခြေအနေများကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာသော လက္ခဏာတစ်ခုဖြစ်သည်။
✍️ဖြစ်ရတဲ့ အကြောင်းရင်းများ
1️⃣သွေးတိုးရောဂါ
သွေးဖိအားများခြင်းကြောင့် နှလုံးကို ပိုမိုအလုပ်လုပ်စေပြီး အရွယ်ကြီးလာစေသည်။
2️⃣နှလုံးအဆို့ရှင်ပြဿနာများ
အဆို့ရှင်ကျဉ်းခြင်း၊ လုံးဝမပိတ်ခြင်းတို့ကြောင့် နှလုံးအလုပ်လုပ်ရခက်ခဲသည်။
3️⃣နှလုံးကြွက်သားရောဂါ
(Cardiomyopathy) နှလုံးကြွက်သားများ ထူထဲခြင်း သို့မဟုတ် အားနည်းခြင်း။
4️⃣သွေးအားနည်းရောဂါ
အောက်ဆီဂျင်သယ်ဆောင်မှုနည်းပါးပြီး နှလုံးကို ပိုမိုအလုပ်လုပ်စေသည်။
5️⃣သိုင်းရွိုက်ဟော်မုန်းများခြင်း
ဇီဝကမ္မပြောင်းလဲမှုများက နှလုံးအပေါ်ဖိအားဖြစ်စေသည်။
✍️လက္ခဏာများ
– အသက်ရှူကြပ်ခြင်း (အထူးသဖြင့် လှဲနေစဉ် သို့မဟုတ် လှုပ်ရှားမှုပြုလုပ်စဉ်)
– မောပန်းလွယ်ခြင်း၊ ခွန်အားနည်းခြင်း
– ခြေထောက်များ၊ ခြေဖမိုးများ ဖောရောင်ခြင်း
– ရင်တုန်ခြင်း၊ နှလုံးခုန်မြန်ခြင်း
– ရင်ဘတ်အောင့်ခြင်း
✍️ရောဂါရှာဖွေစစ်ဆေးနည်းများ
➡️ရင်ဘတ်ဓာတ်မှန် (Chest X-ray) နှလုံး၏အရွယ်အစားကို သိရှိရန်။
➡️ (Echocardiogram) နှလုံး၏ပုံရိပ်နှင့် လုပ်ဆောင်မှုကို စစ်ဆေးခြင်း။
➡️အီစီဂျီ (ECG)နှလုံးခုန်စည်းချက်နှင့် လျှပ်စီးလမ်းကြောင်းများကို သိရှိရန်။
➡️သွေးစစ်ခြင်းဖြင့် သိုင်းရွိုက်၊ သွေးအားနည်းရောဂါစသည့် အကြောင်းရင်းများကို ဖော်ထုတ်ရန်။
✍️ကုသမှုနည်းလမ်းများ
👉ဆေးဝါးများ
– သွေးတိုးကျဆေး (ဥပမာ – ACE inhibitors၊ Beta-blockers)
– ဆီးဆေး (Diuretics) : ကိုယ်တွင်းအရည်များကို လျှော့ချရန်။
– နှလုံးခုန်မြန်ခြင်းကို ထိန်းညှိပေးသော ဆေးများ။
👉ခွဲစိတ်ကုသနည်း
– နှလုံးအဆို့ရှင်အစားထိုးခြင်း။
– နှလုံးအစားထိုးကုသခြင်း (ပြင်းထန်သောအခြေအနေများတွင်)။
👉နေထိုင်မှုပုံစံပြောင်းလဲခြင်း
– ဆားနှင့် အဆီစားသုံးမှုလျှော့ချခြင်း။
– ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုပုံမှန်ပြုလုပ်ခြင်း။
– ဆေးလိပ်ဖြတ်ခြင်း။
✍️နောက်ဆက်တွဲဆိုးကျိုးများ
– နှလုံးပျက်စီးခြင်း (Heart failure)
– နှလုံးခုန်မမှန်ခြင်း (Arrhythmia)
– သွေးခဲများဖြစ်ပေါ်ကာ လေဖြတ်နိုင်ခြင်း
– ရုတ်တရက် နှလုံးရပ်တန့်ခြင်း
✍️ကာကွယ်နည်းများ
– သွေးတိုး၊ ဆီးချို၊ ကိုလက်စထရောများခြင်းကို ထိန်းသိမ်းပါ။
– ကျန်းမာရေးနှင့်ညီညွတ်သော အစားအသောက်စားပါ။
– ကိုယ်အလေးချိန်ထိန်းပါ။
– ဆေးလိပ်နှင့် အရက်ရှောင်ပါ။
✍️နှလုံးကြီးခြင်းကို စောစီးစွာသိရှိကုသပါက နှလုံးအရွယ်အစား ပြန်လည်ကျဆင်းနိုင်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် လက္ခဏာများခံစားရပါက ဆရာဝန်နှင့် အမြန်ပြသပါ။