မနီလာ၊ဇွန် ၁၉
ဖိလစ်ပိုင်သမ္မတဟောင်း ဒူတာတေး၏သမီးဖြစ်သူ ဆာရာဒူတာတေးကာပီရိုသည်နိုင်ငံ၏ ၁၅ ဦးမြောက် ဒုတိယသမ္မတအဖြစ် ဇွန်လ ၁၉ ရက်က ကျမ်းသစ္စာကျိန်ဆိုခဲ့ပြီး သဘောထားကွဲလွဲမှုများရှိခဲ့သော ရွေးကောက်ပွဲ မဲဆွယ်မှုများအပြီး အမျိုးသားပြန်လည်စည်းလုံးညီညွတ်မှုရရှိရန်တောင်းဆိုခဲ့သည်။
“ရှေ့ဆက်ရမဲ့ခရီးမှာ စိန်ခေါ်မှုတွေပြည့်နှက်နေမှာမို့ နိုင်ငံသားချင်းစည်းလုံးဖို့လိုအပ်ပါတယ်” ဟုသူမရဲ့ဇာတိမြို့ Davao ၌မိဘများနဲ့အတူ ကျမ်းသစ္စာကျိန်ဆိုပွဲအခမ်းအနားတွင်ပြောကြားခဲ့သည်။
ဟောင်ကောင်၊ ဇွန် ၂၀
ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံးလောင်းကစားစင်တာ မကာအိုသည် ပြီးခဲ့သည့်အပတ် ပြည်တွင်း၌ ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါ ကူးစက်ဖြစ်ပွားမှု များစွာတွေ့ရှိပြီးနောက် ဇွန်လ ၂၀ ရက် တနင်္လာနေ့တွင် ၎င်း၏ ဒုတိယမြောက်ရက်အနေဖြင့် လူပေါင်းများစွာအား ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါ စစ်ဆေးမှုစတင်ခဲ့ပြီး စီးပွားရေးလုပ်ငန်းအများစုကိုလည်း ပိတ်ထားကြောင်း သိရသည်။ သို့ရာတွင် ၎င်း၏ ကာစီနိုလုပ်ငန်းများကိုမူ ဆက်လက်ဖွင့်ထားဆဲရှိကြောင်း သိရသည်။
အမေရိကန်တွင် အသက်ငါးနှစ်အောက် ကလေးငယ်များကို ကိုဗစ်(၁၉) ကာကွယ်ဆေးထိုးနှံရန်နှင့် ပတ်သက်၍ အစားအသောက်နှင့် ဆေးဝါးကွပ်ကဲရေးဌာန (အက်ဖ်ဒီအေ)က ဇွန် ၁၇ ရက်တွင် ခွင့်ပြုလိုက်သည်။
မွေးကင်းစ ကလေးများ၊ အသက်ခြောက်လမှ လေးနှစ်အရွယ်များအတွက် ဖိုင်ဇာကာကွယ်ဆေးကို အရေးပေါ် အသုံးပြုခွင့်နှင့် အသက်ခြောက်လမှ (၁၇) နှစ်ကြားအရွယ်များအတွက် မိုဒါးနားကာကွယ်ဆေး ထိုးနှံခြင်းကို အက်ဖ်ဒီအေက ခွင့်ပြုလိုက်သည်။
လောင်စာဆီရှားပါးပြတ်လပ်လာမှုကြောင့် အစိုးရဝန်ထမ်းများအနေဖြင့် မိမိတို့နေအိမ်များမှပင် သီတင်းနှစ်ပတ်ကြာ အလုပ်လုပ်ပေးကြရန် သီရိလင်္ကာအစိုးရက ဇွန် ၁၇ရက်တွင် ညွှန်ကြားထားကြောင်း သိရသည်။
သီရိလင်္ကာနိုင်ငံသည် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကပ်ဘေး နောက်ဆက်တွဲအကျိုးဆက်အဖြစ် နိုင်ငံခြားအရန်ငွေ လက်ဝယ် ထားရှိနိုင်သည့် ပမာဏကျဆင်းခဲ့ရပြီး နှစ်ပေါင်း ၇၀ အတွင်း အဆိုးရွားဆုံး ဘဏ္ဍာရေးအကျပ်အတည်းနှင့် ရင်ဆိုင်ခဲ့ရသည်။
ယူကရိန်း၊ ဇွန် ၁၆
ဥရောပ၏ စီးပွားရေးနယ်ပယ်တွင် အင်အားကြီး ၃ နိုင်ငံဖြစ်သည့် ပြင်သစ်၊ ဂျာမနီ၊ အီတလီနှင့် ရိုမေးနီးယားနိုင်ငံမှ ခေါင်းဆောင်များသည် ရုရှား-ယူကရိန်းအရေးအခင်း၌ ယူကရိန်းဘက်မှ ဥရောပနိုင်ငံများ စုပေါင်းထောက်ခံနေသည် ကို ပြသသည့်အနေဖြင့် ဇွန်လ ၁၆ ရက် ကြာသပတေးနေ့တွင် ကိယက်ဗ်မြို့သို့ သွားရောက်ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။
ယနေ့မနက်အစောပိုင်းက ဆီးရီးယားနိုင်ငံ အနောက်မြောက်ပိုင်းမှာ အမေရိကန်ဦးဆောင်တဲ့ မဟာမိတ်တပ်ဖွဲ့ရဲ့ မြေပြင်စစ်ဆင်ရေးတစ်ရပ်ပြုလုပ်ခဲ့ရာမှာ အရေးပါတဲ့ IS ခေါင်းဆောင်တစ်ဦးကို လက်ရဖမ်းဆီးနိုင်ခဲ့ကြောင်း ထုတ်ပြန်ကြေညာခဲ့ပါတယ်။ အမည်ဖော်ပြထားခြင်းမရှိတဲ့ အဆိုပါ IS ခေါင်းဆောင်ဟာ ဖောက်ခွဲရေးကျွမ်းကျင်သူ၊ ဗုံးထုတ်လုပ်ဖန်တီးသူဖြစ်ပြီး ဆီးရီးယားအခြေစိုက် ထိပ်တန်း IS ခေါင်းဆောင်တစ်ဦးဖြစ်ကြောင်း အမေရိကန် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက အတည်ပြုခဲ့ပါတယ်။
ယူကရိန်းကို နောက်ထပ် စစ်ရေးအကူအညီ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁ ဘီလီယံ ပေးအပ်သွားမယ်လို့ အမေရိကန် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး လွိုက်ဩစတင်က အတည်ပြုလိုက်ပါတယ်။ ဘရပ်ဆဲလ်မြို့မှာ ကျင်းပနေတဲ့ နေတိုးအဖွဲ့ ကာကွယ်ရေးဝန့်ကြီးများ အစည်းအဝေးမှာ အမေရိကန်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးက အခုလို အတည်ပြု ပြောဆိုသွား တာပါ။ ဒီအကူအညီထဲမှာ သင်္ဘောဖျက် ဒုံးကျည် ၊ ဟောင်ဝစ်ဇာ အမြောက်နဲ့ လက်နက်ကြီးတွေ ပါဝင်မှာဖြစ် တယ်လို့ ပြောပါတယ်။ အဲဒီလက်နက်စာရင်းတွေထဲမှာ ယူကရိန်းသမ္မတ ဇယ်လန်စကီး အရေးပေါ် တောင်းခံ နေတဲ့ လက်နက်တွေလည်း ပါဝင်နေပါတယ်။ အစည်းအဝေးမှာ လွိုက်ဩစတင်က အနောက်အုပ်စုအနေနဲ့ ယူကရိန်းကို စစ်လက်နက်တွေ အမြန်ပံ့ပိုးပြီး ရုရှားနဲ့ စစ်မက်ရင်ဆိုင်နေတဲ့ ယူကရိန်းကိုကူညီရာမှာ ကတိကဝတ် တွေကို သက်သေပြဖို့လည်း သတိပေး တိုက်တွန်းသွားခဲ့ပါတယ်။ -Ref:AFP
ကမ္ဘာပေါ်တွင် စစ်အေးကာလနောက်ပိုင်း နျူကလီးယားလက်နက်များ အသုံးပြုလာနိုင်သည့် အမြင့်ဆုံးအန္တရာယ်နှင့် ရင်ဆိုင်နေရကြောင်း ဆွီဒင်သုတေသနအဖွဲ့တစ်ဖွဲ့က ထုတ်ဖော်ပြောဆိုလိုက်သည်။
ထို့ပြင် နျူကလီးယားလက်နက်ပိုင်ဆိုင်မှုများသည်လည်း လာမည့် ၁၀ စုနှစ်အတွင်း ပိုမိုကြီးထွားလာမည်ဟု စတော့ဟုမ်းနိုင်ငံတကာငြိမ်းချမ်းရေးသုတေသနဌာနက ဇွန် ၁၃ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်သော နှစ်ပတ်လည်အစီရင်ခံစာ၌ ဖော်ပြထားသည်။ ကမ္ဘာပေါ်တွင် နျူကလီးယားထိပ်ဖူး အရေအတွက်သည် ၂၀၂၂ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလတွင် ၁၂၇၀၅ ခု ရှိမည်ဟု အဆိုပါအဖွဲ့က ခန့်မှန်းထားပြီး ယင်းအရေအတွက်မှာ ယမန်နှစ်ကထက် ၃၇၅ ခု နည်းပါးနေသည်။
ဂျာကာတာ၊ ဇွန် ၁၄ ရက်
ကမ္ဘာ့တတိယအကြီးဆုံး ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံဖြစ်သည့် အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ်၌ ရွေးချယ်မည့် သမ္မတအသစ်၊ ဒေသဆိုင်ရာခေါင်းဆောင်များနှင့် ဥပဒေပြုလွှတ်တော် ဆိုင်ရာနေရာများ အတွက် အကြိုရွေးကောက်ပွဲ လုပ်ငန်းစဉ်များအား ဇွန်လ ၁၄ ရက် အင်္ဂါနေ့၌ တရားဝင်စတင်ခဲ့ပြီဖြစ်သည်။
ယူကရိန်းအရှေ့ပိုင်းဒေသက ဆီဗီရာရို ဒွန်းညက်စ်ကို ရုရှားတပ်တွေက ပိတ်ဆို့ဖြတ်တောက်ပြီး ထိန်းချုပ် ထားလိုက်ပြီဖြစ်ပါတယ်။ ဒီပိတ်ဆို့ဖြတ်တောက်မှုကို ယူကရိန်းခွဲထွက်ရေး သူပုန်တွေနဲ့အတူ ရုရှားတပ်တွေက လုပ်ဆောင်ခဲ့တာပါ။ အဲဒီအတွက် ဆီဗီရာ ဒွန်းညက်စ်မြို့အတွင်း ယူကရိန်းတပ်တွေအတွက် လက်နက်ချဖို့ ကလွဲရင် တခြားရွေးချယ်စရာမရှိတော့ဘူးလို့ ရုရှားတပ် ထိပ်တန်းအရာရှိ တစ်ယောက်ကပြောပါတယ်။ ဆီဗီရာရို ဒွန်းညက်စ်မြို့နဲ့ လိုင်ဆေးချန့်ခ် ဆက်သွယ်ထားတဲ့တံတားကို ဖောက်ခွဲပစ်လိုက်ပြီးနောက် မြို့ကိုပိတ်ဆို့ခံထားခဲ့ရ တာလို့ ဒွန်းညက်စ် ခွဲထွက်ရေး သူပုန်ဖြစ်တဲ့ ဒွန်းညက်စ်ပြည်သူ့စစ်ခေါင်းဆောင်တစ်ယောက် ကပြောပါတယ်။ မြို့တွင်းထဲက ယူကရိန်းတပ်တွေအနေနဲ့ တခြားရွေးစရာမရှိဘဲ အဇော့စတောလ်မြို့ဥပမာကို လိုက်ပြီး လက်နက် ချဖို့ပဲ ကျန်တော့တယ်လို့ သူကဆိုပါတယ်။ ဆီဗီရာရို ဒွန်းညက်စ်ဟာ ယူကရိန်းရှေ့ပိုင်း ဒွန်းဘက်စ်ဒေသ တိုက်ပွဲ တွေရဲ့ အဓိကဗဟိုချက်ဖြစ်ပြီး မြို့တွင်းမှာ ယူကရိန်းတပ်သား တစ်သောင်းလောက်ကျန်ရှိနေသေးတာဖြစ်ပါ တယ်။
