ေမ်ာက္ေက်ာက္ မ်ိဳးကြဲဗိုင္းရပ္စ္အသစ္ ကူးစက္ခံ သံသယလူနာသစ္တစ္ဦးေတြ႕ရွိဟု ထိုင္းေၾကညာ
WHO က အေရးေပၚအေျခအေနအျဖစ္ ေၾကညာထားသည့္ ေမ်ာက္ေက်ာက္ေရာဂါ၏ ပိုမို အႏၲရာယ္ရွိေသာ မ်ိဳးကြဲဗိုင္းရပ္စ္ ကူးစက္ျခင္းခံေနရသည္ဟု သံသယရွိဖြယ္ ပထမဆုံးလူနာတစ္ဦးကို ထိုင္းနိုင္ငံတြင္ စစ္ေဆးေတြ႕ရွိေၾကာင္း ဗုဒၶဟူးေန႔တြင္ ထိုင္းနိုင္ငံ က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာနက ယေန႔နံနက္ပိုင္းတြင္ သတင္းထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။
အဆိုပါ သံသယလူနာသည္ အာဖရိက နိုင္ငံတစ္နိုင္ငံမွ ထိုင္းနိုင္ငံသို႔ေရာက္ရွိလာသည့္ ဥေရာပနိုင္ငံသားတစ္ဦးျဖစ္ေၾကာင္း ထိုင္းနိုင္ငံ ေရာဂါဘယထိန္းခ်ဳပ္ေရးဌာန၏ အႀကီးအကဲ Thongchai Keeratihattayakorn က ေျပာသည္။
ဓာတ္ခြဲစစ္ေဆးမႈ မၿပီးေသးသျဖင့္ ေမ်ာက္ေက်ာက္မ်ိဳးကြဲဗိုင္းရပ္စ္အမည္ကို အတည္မျပဳနိုင္ေသးေသာ္လည္း ယင္းသည္ ေမ်ာက္ေက်ာက္ေရာဂါ Clade 1 မ်ိဳးကြဲျဖစ္မည္ဟု ယုံၾကည္ရေၾကာင္း တာဝန္ရွိသူမ်ားကဆိုသည္။ ဓာတ္ခြဲအေျဖကို သိရွိရန္ ေနာက္ထပ္ ၂ ရက္ေစာင့္ဆိုင္းရဦးမည္ဟုလည္း တာဝန္ရွိသူမ်ားကဆိုၾကသည္။
ေရာဂါကူးစက္ျခင္းခံေနရသူအား ေဆး႐ုံတြင္ ကြာရန္တင္းဝင္ထားေစေၾကာင္း သိရသည္။
Mpox (ေမ်ာက္ေက်ာက္) ေရာဂါ သတိျပဳေနထိုင္ၾကရန္ က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာန အသိေပး
ဝမ္းပ်က္၊ ဝမ္းေလၽွာေရာဂါျဖစ္ပြားမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ နီးစပ္ရာက်န္းမာေရးဌာနမ်ားႏွင့္ ျပည္သူ႔ေဆး႐ုံမ်ားတြင္ ေစာစီးစြာ ကုသမႈခံယူရန္ က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာနက အသိေပးထုတ္ျပန္
႐ုရွား-ျမန္မာပူးေပါင္းၿပီး ႏွစ္နိုင္ငံ ကင္ဆာေရာဂါ ကုသနိုင္ေရး ေဆာင္ရြက္မည္
သင့္အေရျပားကို ထိခိုက္ေစေသာ အံ့ဖြယ္ အိမ္သုံးပစၥည္းငါးမ်ိဳး
ေကာ္ဖီႏွင့္ က်န္းမာေရး
အစာလည္းေဆး ေဆးလည္းအစာ “အသည္းကိုေဆးျခင္း”
တစ္ပတ္တစ္ႀကိမ္အဆိပ္အပုပ္ထုတ္တဲ့အစီအစဥ္အရအခုအပတ္မွာအလွည့္က်တာကေတာ့အသည္းကိုေဆးဖို႔ပဲျဖစ္ပါတယ္။
ခႏၶာကိုယ္မွာအသည္းဟာအေရးႀကီးတဲ့အဂၤါတစ္ခုျဖစ္သလိုအလုပ္အမ်ားဆုံးေသာကလီစာလည္းျဖစ္ပါတယ္။စားအမၽွအစာေတြကအဆိပ္ေတြကိုေျဖေပးရပါတယ္။ေန႔စဥ္စားေနတဲ့အစာေတြထဲမွာအဆိပ္ေတြကအမ်ားႀကီးပဲ။ဒါေၾကာင့္အသည္းေကာင္းဖို႔သိပ္အေရးႀကီးပါတယ္။
အသည္းကိုေဆးဖို႔အေကာင္းဆုံးကေတာ့မန္က်ည္းေဖ်ာ္ရည္ျဖစ္ပါတယ္။မန္က်ည္းသီးဟာအသည္းအတြက္သဘာဝကေပးထားတဲ့ေဆးလည္းျဖစ္ပါတယ္။
အသည္းကိုႏုပ်ိဳေစပါတယ္။အသည္းေျခာက္ျခင္း၊က်ဳံ႕ျခင္း၊ႂကြပ္ျခင္း၊ဆတ္ျခင္း၊ပုပ္ျခင္းေတြမျဖစ္ေအာင္ကာကြယ္ေပးပါတယ္။
အခုေခတ္မွာBပိုးCပိုးHပိုးစသည္ျဖင့္ျဖစ္ၾကတာဟာအသည္းပုပ္လို႔ပါ။ပိုးဆိုတာပုပ္မွတြယ္တာပါ။မပုပ္ရင္မတြယ္ပါဘူး။အဲ့လိုပိုးမတြယ္ေအာင္အသည္းကိုေဆးေၾကာေပးဖို႔လိုပါတယ္။ရိုးရိုးေလးပါပဲ၊မန္က်ည္းေဖ်ာ္ရည္ေသာက္ေပး႐ုံပဲျဖစ္ပါတယ္။
မန္က်ည္းမွည့္လက္တစ္ဆုပ္၊ထန္းလၽွက္သင့္႐ုံ၊ဆားအနည္းငယ္ကိုမတ္ခြက္ထဲမွာထည့္ၿပီးေရေႏြးဆူကိုေလာင္းထည့္ပါ။မနက္ထဲကႏွပ္ထားရင္ညေနဆိုေသာက္လို႔ရပါၿပီ။ဆန္ကာနဲ႔စစ္လိုက္ရင္အရသာရွိတဲ့မန္က်ည္းေဖ်ာ္ရည္ကိုရၿပီေပါ့။သံပရာသီးႀကိဳက္ရင္ညႇစ္ထည့္၊ေအးေအးေလးေသာက္ခ်င္ရင္ေရခဲထည့္ေသာက္ပါ။
အသည္းကအဆိပ္အပုပ္ေတြသာမကဝမ္းဗိုက္ထဲကအပူအပုပ္ေတြလည္းထြက္သြားၿပီးလူကေပါ့ပါးလန္းဆန္းသြားပါလိမ့္မယ္။အဆိပ္အပုပ္အပူအစပ္ေတြကင္းရွင္းသြားေတာ့ေသြးသားသန႔္စင္ၿပီးအလွေတြလည္းတိုးၿပီေပါ့။
=========
အစာလည်းဆေး ဆေးလည်းအစာ “အသည်းကိုဆေးခြင်း”
တစ်ပတ်တစ်ကြိမ်အဆိပ်အပုပ်ထုတ်တဲ့အစီအစဉ်အရအခုအပတ်မှာအလှည့်ကျတာကတော့အသည်းကိုဆေးဖို့ပဲဖြစ်ပါတယ်။
ခန္ဓာကိုယ်မှာအသည်းဟာအရေးကြီးတဲ့အင်္ဂါတစ်ခုဖြစ်သလိုအလုပ်အများဆုံးသောကလီစာလည်းဖြစ်ပါတယ်။စားအမျှအစာတွေကအဆိပ်တွေကိုဖြေပေးရပါတယ်။နေ့စဉ်စားနေတဲ့အစာတွေထဲမှာအဆိပ်တွေကအများကြီးပဲ။ဒါကြောင့်အသည်းကောင်းဖို့သိပ်အရေးကြီးပါတယ်။
အသည်းကိုဆေးဖို့အကောင်းဆုံးကတော့မန်ကျည်းဖျော်ရည်ဖြစ်ပါတယ်။မန်ကျည်းသီးဟာအသည်းအတွက်သဘာဝကပေးထားတဲ့ဆေးလည်းဖြစ်ပါတယ်။
အသည်းကိုနုပျိုစေပါတယ်။အသည်းခြောက်ခြင်း၊ကျုံ့ခြင်း၊ကြွပ်ခြင်း၊ဆတ်ခြင်း၊ပုပ်ခြင်းတွေမဖြစ်အောင်ကာကွယ်ပေးပါတယ်။
အခုခေတ်မှာBပိုးCပိုးHပိုးစသည်ဖြင့်ဖြစ်ကြတာဟာအသည်းပုပ်လို့ပါ။ပိုးဆိုတာပုပ်မှတွယ်တာပါ။မပုပ်ရင်မတွယ်ပါဘူး။အဲ့လိုပိုးမတွယ်အောင်အသည်းကိုဆေးကြောပေးဖို့လိုပါတယ်။ရိုးရိုးလေးပါပဲ၊မန်ကျည်းဖျော်ရည်သောက်ပေးရုံပဲဖြစ်ပါတယ်။
မန်ကျည်းမှည့်လက်တစ်ဆုပ်၊ထန်းလျှက်သင့်ရုံ၊ဆားအနည်းငယ်ကိုမတ်ခွက်ထဲမှာထည့်ပြီးရေနွေးဆူကိုလောင်းထည့်ပါ။မနက်ထဲကနှပ်ထားရင်ညနေဆိုသောက်လို့ရပါပြီ။ဆန်ကာနဲ့စစ်လိုက်ရင်အရသာရှိတဲ့မန်ကျည်းဖျော်ရည်ကိုရပြီပေါ့။သံပရာသီးကြိုက်ရင်ညှစ်ထည့်၊အေးအေးလေးသောက်ချင်ရင်ရေခဲထည့်သောက်ပါ။
သုံးစြဲရန္မသင့္ေသာ တိုင္းရင္းေဆးခုနစ္မ်ိဳး က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာနထုတ္ျပန္
အြန္လိုင္းမီဒီယာမ်ားတြင္ေရာင္းခ်ေနေသာ တိုင္းရင္းေဆးခုနစ္မ်ိဳးအား အမ်ားျပည္သူသုံးစြဲရန္ မသင့္ေၾကာင္း နစက၏ က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာနက ထုတ္ျပန္ထားသည္။
တိုင္းရင္းေဆးပညာဦးစီးဌာနသည္ အရည္အေသြးစစ္မွန္ေကာင္းမြန္ၿပီး ေဘးအႏၲရာယ္ကင္းရွင္းေသာ တိုင္းရင္းေဆးဝါးမ်ားကို အမ်ားျပည္သူတို႔သုံးစြဲနိုင္ရန္ စဥ္ဆက္မျပတ္ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိေၾကာင္း က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာန၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္အရသိရသည္။
ယခုအခါ လူမႈကြန္ရက္ႏွင့္ အြန္လိုင္းမီဒီယာမ်ားတြင္ေရာင္းခ်ေနေသာ တိုင္းရင္းေဆးဝါးမ်ားသည္ တိုင္းရင္းေဆးပညာဦးစီးဌာနမွ တိုင္းရင္းေဆးဝါးမွတ္ပုံတင္ႏွင့္ တိုင္းရင္းေဆးဝါးထုတ္လုပ္ခြင့္ လိုင္စင္မ်ားရရွိထားျခင္းမရွိေသာေၾကာင့္ ေဘးအႏၲရာယ္ကင္းရွင္း၍ အာနိသင္ထိေရာက္မႈအတြက္ အာမခံခ်က္မေပးနိုင္ေၾကာင္း ယင္းထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ေဖာ္ျပထားသည္။
အဆိုပါ တိုင္းရင္းေဆးမ်ားမွာ B1-ေသြးတြင္း အဆီက်လိမ္းေဆး၊ B2-ေလမျဖတ္ရလိမ္ေဆး၊ B3-ခေရမႏြမ္းလိမ္းေဆး၊ B4-ရင္/တင္ခ်မ္းသာလိမ္းေဆး၊ B5-ၾကည္ရွင္းေတာက္လိမ္းေဆး၊ B7-သရဖူလိမ္းေဆးႏွင့္ B9-သဘာဝလိမ္းေဆးတို႔ျဖစ္ေၾကာင္း က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာနက ထုတ္ျပန္ထားသည္။
အပူဒဏ္အႏၲရာယ္ အထူးသတိျပဳကာကြယ္
ယခုအခ်ိန္ကာလသည္ အလြန္ပူျပင္းေျခာက္ေသြ႕သည့္ ေႏြရာသီကာလျဖစ္သည္။ ျမန္မာျပည္ရာသီဥတုအေနျဖင့္ မတ္လ၊ ဧၿပီလႏွင့္ ေမလတို႔သည္ ပူျပင္းေသာကာလမ်ားျဖစ္သည္။ ျမန္မာတို႔၏ ၁၂ လရာသီကာလအားျဖင့္ ကဆုန္၊ နယုန္ ရာသီကာလသည္ မေနနိုင္ေလာက္ေအာင္ ပူျပင္းလွသျဖင့္ “ကဆုန္-နယုန္ ေဆြ႕ေဆြ႕ခုန္” ဟု အမႊမ္းတင္ထားသည္။ ေႏြရာသီကာလသည္ ျဖစ္ေလ့ျဖစ္ထျဖစ္ေသာ္လည္း သာမန္အေျခအေနထက္ ထူးျခားသည့္အပူဒဏ္ေၾကာင့္ ေနာက္ဆက္တြဲအက်ိဳးဆက္မ်ားကို သတိျပဳရမည္ျဖစ္သည္။