မော်စကိုရဲ့ ကျူးကျော်မှု နှစ်ပတ်လည်နေ့ မတိုင်ခင် ရက်အနည်းငယ်အလိုမှာ ရုရှားက ထိုးစစ်သစ် စတင်နေပြီဖြစ်ကြောင်း ယူကရိန်းအရာရှိတွေရဲ့ပြောကြားမှုတွေကို နေတိုးအဖွဲ့ အကြီးအကဲ က ထောက်ခံလိုက်ပြီး ယူကရိန်း အရှေ့ပိုင်း ဘက်မွတ်မြို့က လက်နက်ကြီးတွေနဲ့ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနေရပါတယ်။
ဘက်မွတ်မြို့ကို သိမ်းပိုက်ရေးက သမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင်ရဲ့ အဓိက ရည်မှန်းချက်တစ်ခုဖြစ်ပြီး သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့ရင် ဒိုနက်စ်ဒေသမှာ ရုရှားတို့အတွက် ခြေကုပ်နေရာသစ် တစ်ခုဖြစ်လာမယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
ဝဲလင်တန်၊ဖေဖော်ဝါရီ ၁၄
ဆိုင်ကလုန်းမုန်တိုင်း ဂါဘရီလီကြောင့် နူးဇီလန်နိုင်ငံ၌အင်္ဂါနေ့တွင် နိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာအရေးပေါ်အခြေနေ ကြေငြာခဲ့ရသည်။ အဆိုပါမုန်တိုင်းကြောင့် ရေလွှမ်းမိုးမှုများဖြစ်ပေါ်ခဲ့ပြီး လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေးများ ပြတ်တောက်ကာ လူပေါင်းတစ်သိန်းကျော်လည်း လျှပ်စစ်မီးမရကြကြောင်းသိရသည်။
နိုင်ငံ၏လူနေထူထပ်ရာ မြောက်ပိုင်းဒေသများ၌ လေပြင်းများတိုက်ခတ်ကာမိုးသည်းထန်ခြင်းတို့ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ပြီး မကြုံဖူးသောအခြေမျိုးဖြစ်သည်ဟုလည်းဆိုကြသည်။နူးဇီလန်အတွက် ယခုတစ်ကြိမ်သည်သုံးကြိမ်မြောက်အနေဖြင့် နိုင်ငံအားအရေးပေါ်အခြေနေကြေငြာခဲ့ရခြင်းဖြစ်ပြီး ရှေ့နှစ်ကြိမ်မှာ Christchurch တိုက်ခိုက်မှုနှင့် ကိုဗစ်ကြောင့် အရေးပေါ်အခြေနေကြေငြာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
ငလျင်ဒဏ်ခံထားရတဲ့ ဆီးရီးယားနိုင်ငံမြောက်ပိုင်းမှာ ကူးစက်ရောဂါတွေ ဖြစ်ပွားနိုင်ခြေ မြင့်တက်လာတယ်လို့ ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့အစည်း WHO ရဲ့ ထိပ်တန်းအရာရှိ ရစ်ချက်ဘရန်နန်က တနင်္ဂနွေနေ့က ပြောကြားလိုက် ပါတယ်။ ဆီးရီးယားနိုင်ငံဟာ ငလျင်ဘေးမကြုံရခင်ကတည်းက ကာလဝမ်းရောဂါနဲ့ ဝက်သက်ရောဂါ ကူးစက်မှု တွေဖြစ်ပွားနေတာပါ။
အမေရိကန်စစ်ဘက် က မြောက်အမေရိက ဝေဟင်မှာ ပျံသန်းနေတဲ့ နောက်ထပ်အရာဝတ္ထုတစ်ခုကို တနင်္ဂနွေနေ့က ပစ်ချလိုက်ပြီး ဒါက ဒီလအတွင်းမှာ လေးကြိမ်မြောက် ပစ်ချမှု ဖြစ်ပါတယ်။
ကနေဒါနိုင်ငံနဲ့ နယ်စပ်အနီးက ဟူရွန် ရေကန်နားမှာ အမည်မသိအရာဝတ္ထု ပစ်ချဖို့ အမေရိကန်သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန် က အမိန့်ပေးခဲ့ပါတယ်။
ပြီးခဲ့သည့်ငါးနှစ်အတွင်း ရုရှားသည် အိန္ဒိယအား ဒေါ်လာ ၁၃ ဘီလျံခန့် တန်ကြေးရှိသော လက်နက်များကို ပေး သွင်းခဲ့ပြီး ယခုအခါ နူးဒေလီသည် မော်စကိုထံမှ ဒေါ်လာ ၁၀ ဘီလျံကျော် တန်ဖိုးရှိ လက်နက်နှင့် စစ်ပစ္စည်း ကိရိယာများကို မှာယူထားကြောင်း ရုရှားနိုင်ငံပိုင် သတင်းဌာနများက ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၂ ရက်နေ့ ညပိုင်းတွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။
တူရကီအရှေ့တောင်ပိုင်းနှင့် ဆီးရီးယားမြောက်ပိုင်းတွင် ငလျင်လှုပ်ခတ်ပြီးနောက် ခြောက်ရက်အကြာတွင် ပြိုကျပျက်စီးသည့် အဆောက်အအုံများ ဆောက်လုပ်ရာ၌ ပါဝင်ပတ်သက်သည်ဟု စွပ်စွဲခံထားရသည့် လူပေါင်း ၁၃၀ ခန့်ကို တူရကီအာဏာပိုင်များကဖမ်းဆီးခြင်း သို့မဟုတ် ဖမ်းဝရမ်းထုတ်ခြင်းပြုထားသည်။
တနင်္လာနေ့က လှုပ်ခဲ့သည့် ငလျင်ကြောင့် သေဆုံးသူ ဦးရေ ၂၈၁၉၁ ဦး ရှိလာပြီး ဒဏ်ရာရသူ ၈၀၀၀၀ ရှိလာကာ တနင်္ဂနွေနေ့ နံနက်ပိုင်းအထိ ရုပ်အလောင်းများ ဆက်လက်တွေ့ရှိနေဆဲဖြစ်သဖြင့် ယင်း အရေအတွက်များ ထပ်မံမြင့်တက်လာဦးမည်မှာ သေချာနေသည်။
ကနေဒါနိုင်ငံရဲ့ ဝေဟင်ပိုင်နက်ကိုချိုးဖောက်ဝင်ရောက်ခဲ့ပြီး အမြင့်ပေ ၄၀၀၀၀ မှာ ပျံသန်းနေတဲ့ အမည်မသိ အရာဝတ္ထုတစ်ခုကို အမေရိကန်တိုက်လေယာဉ်တစ်စီး က ကနေဒါအနောက်အလယ်ပိုင်း ယူကွန်ဒေသမှာ ပစ်ချခဲ့တယ်လို့ ကနေဒါဝန်ကြီးချုပ် ဂျပ်စတင် ထရူးဒူး က ပြောကြားပါတယ်။
အမည်မသိ အရာဝတ္ထုကို ဖျက်ဆီးပစ်ရန် အမေရိကန်နဲ့ ကနေဒါတိုက်လေယာဉ်တွေကိုပါ စေလွှတ်ခဲ့ကာ အမေရိကန် အက်ဖ်-၂၂ တစ်စီး က ပစ်ချခဲ့တယ်လို့ ကနေဒါဝန်ကြီးချုပ်က ပြောကြားပါတယ်။
ယူကရိန်းတွင်ဖြစ်ပွားနေသည့် တိုက်ခိုက်မှုများအတွင်း တက်ကြွစွာ ပါဝင်နေသည့် ရုရှားကြေးစားစစ်သား ငှားရမ်းသည့် ကုမ္ပဏီ ဖြစ်သည့် Wagner Group ပိုင်ရှင် ယက်ဗ်ဂီနီ ပရီဂိုဇင်က ယူကရိန်းစစ်ပွဲသည် တစ်နှစ်ခွဲမှ နှစ်နှစ်အထိ ကြာမြင့်နိုင်ခြေရှိသည်ဟု ခန့် မှန်းပြောကြားခဲ့သည်။
မြောက်ကိုရီးယားနိုင်ငံက သူတို့နိုင်ငံရဲ့ စစ်တပ်တည်ထောင်ခြင်း(၇၅) နှစ်မြောက် နှစ်ပတ်လည်နေ့ အထိမ်းအမှတ် အနေနဲ့ စစ်ရေးပြ အခမ်းအနားပြုလုပ်ခဲ့ကာ အရင်ကထက် များပြားတဲ့ တိုက်ချင်းပစ်ဒုံးကျည်( ICBM ) တွေကို ထုတ်ဖော်ပြသခဲ့ပြီး ဒုံးကျည်ထုတ်လုပ်နိုင်စွမ်းကို ပြသတာဖြစ်ကြောင်း နိုင်ငံပိုင် KCNA သတင်းဌာနက ပြောကြားပါတယ်။
စင်္ကာပူ၌ကိုဗစ်ရောဂါဆိုင်ရာ သတိပေးချက်များအားလုံးကို အနိမ့်ဆုံးအဆင့်သို့ လျှော့ချလိုက်တော့မည်ဖြစ်ပြီး နယ်စပ်ထိန်းချုပ်မှု အစီအစဉ်များအားလုံးကိုလည်း ဖေဖော်ဝါရီ ၁၃ ရက်နေ့မှစကာ ရုပ်သိမ်းပေးတော့မည် ဖြစ်ကြောင်းသိရသည်။
ယခုကဲ့သို့ ဆုံးဖြတ်လိုက်ရခြင်းမှာ တစ်ကမ္ဘာလုံးရှိကိုဗစ်ထိန်းချုပ်နိုင်မှုအခြေအနေတိုးတက်လာခြင်းနှင့် စင်္ကာပူ၏ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုအပေါ်သက်ရောက်မှုရှိသည့် ကိုဗစ်အခြေအနေ လေျာ့နည်း လာခြင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်သည်ဟု ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနကပြောကြားခဲ့သည်။
နိုင်ငံအနေဖြင့် နှာခေါင်းစည်းမဖြစ်မနေတပ်ဆင်ရခြင်းစသည့် ပြည်တွင်းသတ်မှတ်ချက် စည်းမျဉ်းများ အားလုံးနီးပါးကိုလည်းလျှော့ချပေးတော့မည်ဟုလည်းဆိုသည်။နယ်စပ်ထိန်းချုပ်မှုအားလုံးကိုလျှော့ချလိုက်သည်နှင့် ကာကွယ်ဆေးမထိုးထားသည့် ခရီးသွားများအပါအဝင် ခရီးသွားများသည် ကိုဗစ်စစ်ဆေးမှုရလဒ်များကို ပြသရန် မလိုတော့ကြောင်းလည်းဖော်ပြထားသည်။
